گوگل آنالیتیکس چیست و چگونه به آنالیز سایت می‌پردازد؟

چیزی که قابل اندازه‌گیری نباشد را نمی‌توان بهبود داد. به همین دلیل است که شما نیاز به ابزاری قدرتمند برای اندازه‌گیری و ثبت همه چیز دارید و این همانجایی است که گوگل آنالیتکس وارد بازی می‌شود. این ابزار که توسط گوگل معرفی شده، به شما کمک می‌کند که در شرایط حساس بهترین تصمیم ممکن را بگیرید. آنالیتیکس ابزاری است که گوگل آن را در سال ۲۰۰۶ برای اولین بار معرفی نمود. از آن زمان به بعد این ابزار قدرتمند به یک پلتفرم حرفه‌ای برای اندازه‌گیری پارامتر‌های مختلف تبدیل شد.

گوگل آنالیتیکس چیست؟

این ابزار به شما امکان رصد وب‌سایت‌ها، بلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی را می‌دهد. علاوه بر این شما می‌توانید گزارش‌هایی تنظیم کنید که به طور کامل مطابق با پارامتر‌های مورد نظر شما شخصی‌سازی شده باشند. به طور کلی آنالیتیکس جریان ترافیکی که به سمت سایت شما می‌آید را آنالیز کرده و اطلاعات حاصل از این آنالیز را به صورت گروه‌بندی شده در اختیارتان قرار می‌دهد. این گروه‌های اطلاعاتی عبارتند از:

• کاربران از چه روشی و از چه طریقی به سایت ما رسیده‌اند؟
• رفتار کاربرانی که وارد سایت ما شده‌اند به چه صورت بوده است؟
• آیا کمپین‌های ما به نتیجه‌ای داشته است؟

آنالیتیکس این گروه‌های اطلاعاتی را به شکل متغیرهای زیر در اختیار کاربران قرار می‌دهد:

• تعداد بازدیدها
• مدت زمان هر بازدید
• منابع ترافیک
• صفحات بازدید شده

همچنین اطلاعات تکنیکی مختلف نیز در گوگل آنالیتیکس وجود دارد. مانند:

• بخش‌هایی که کاربران بیشتر دوست داشته‌اند.
• کلیدواژه‌هایی که برای رسیدن به سایت شما توسط کاربران جستجو شده.
• اطلاعات تکنیکی در مورد کاربران؛ مانند نوع دستگاه و مرورگرهایی که برای بازدید از سایت شما استفاده کرده‌اند.

اما یکی از نکاتی که گوگل آنالیتیکس را به یک ابزار فوق‌العاده تبدیل می‌کند، سازگاری آن با دیگر سرویس‌های گوگل است. بنابراین شما به راحتی می‌توانید آنالیتیکس را با ابزارهایی نظیر گوگل ادوردز(Google Adwords)، بلاگر(Blogger) یا یوتیوب ترکیب کنید. در حقیقت می‌توانید آنالیتیکس را با هر ابزاری از گوگل که ترافیک‌ و  بازدید‌ها را کنترل می‌کند ترکیب کنید.

گوگل آنالیتیکس چگونه کار می‌کند؟

داده‌هایی که این ابزار رایگان گوگل جمع‌آوری می‌کند ترکیبی از سه دسته زیر است:

• کوکی‌ها
• مرورگرها
• کدهای جاوا اسکریپت

اما چطور این داده‌ها جمع‌آوری می‌شوند؟ بخشی از آن‌ها با استفاده از کد جاوا اسکریپتی که شما باید در تمام صفحات وب‌سایت خود قرار دهید برای گوگل فرستاده می‌شوند. وظیفه جمع‌آوری بخش دیگر نیز برعهده مرورگرهای شماست. به محض ورود به دنیای اینترنت مرورگر شما فایل‌هایی به نام کوکی (cookie) تولید می‌کند که حاوی اطلاعات رفتاری شما در دنیای وب است. از همین طریق است که گوگل تمامی رفتارها و فعالیت‌های کاربری که وارد سایت شما می‌شود را از لحظه ورود تا خروج آن ثبت می‌کند. در نهایت تمامی این اطلاعات را به گزارش‌های مختلف نموداری و داده‌های آماری تبدیل کرده تا شما به راحتی بتوانید روند تکامل و رشد سایت خود را درک کنید. تمامی عملیات‌هایی که آنالیتیکس انجام می‌دهد را می‌توان به سه بخش کلی تقسیم‌بندی کرد:

• جمع‌آوری داده‌ها
• آنالیز داده‌ها
• ارائه گزارش

البته مانند هر سیستم دیگری که استراتژی دارد، در اینجا نیز نیاز است که اهدافی را برای این پروسه و ارائه گزارش تعیین کنید. در ادامه، علاوه بر بیان این سه بخش کلی، سه پارامتر کلیدی آنالیتیکس که در تحلیل سایتتان به شما کمک خواهد کرد را بیان می‌کنیم.

جمع‌آوری داده

همانطور که پیش‌تر نیز گفتیم، گوگل آنالیتیکس با استفاده از یک کد جاوا اسکریپت تمام داده‌های مورد نیاز را از وب‌سایت شما جمع‌آوری می‌کند. به این شکل که با ورود هر بازدیدکننده، تمام حرکات و رفتارهای وی از زمان ورود تا خروج ثبت می‌شود. در صورتی که کاربران شما از تلفن همراه استفاده می‌کنند، لازم است تا کدی را برای ردیابی هر فعالیت به آن اضافه کنیم. به منظور درک بهتر این پروسه‌ی جمع‌آوری داده، در زیر مرحله به مرحله به توضیح آن پرداخته‌ایم:

1. مرورگری که کاربر از آن استفاده می‌کند به سروری که سایت شما روی آن قرار دارد یک درخواست (Request) می‌فرستد و سرور در پاسخ، محتویات صفحه‌ی مورد نظر را برای وی ارسال می‌کند. در ادامه مرورگر با بررسی کدهای دریافتی متوجه می‌شود که بخشی از این کدها درخواست ارتباط با سرورهای دیگری برای ارسال اطلاعات را دارند و برای آن‌ها نیز درخواست ارسال می‌کند. این همان روشی است که کد گوگل آنالیتیکس کار می‌کند.
2. در مرحله بعدی و بعد از بررسی کدهای آنالیتیکس توسط مرورگر، درخواستی را به سرور آنالیتیکس ارسال می‌کند و آنالیتیکس نیز فایلی را به نام js تولید و به مرورگر می‌فرستد. درحالی که کد در حال اجراست، تمامی فعالیت‌های کاربر ذخیره و بررسی می‌شود.
3. به محض اینکه کل داده‌ها جمع‌آوری شد کدی که در حال اجرا بود، کوکی‌هایی را بر روی مرورگر کاربر ایجاد می‌کند.
4. بعد از اینکه کوکی‌ها تعریف شدند، کد تمام اطلاعات را از طریق درخواست یک فایل GIF نامرئی برای سرورهای آنالیتیکس ارسال می‌کند.
5. در مرحله آخر، این کد اطلاعات دیگر را در فایلی که به آن Log می‌گوییم ذخیره می‌کند. این اطلاعات مربوط به هر صفحه‌ای است که کاربر دیده‌است و شامل تاریخ، بازه‌ی زمانی بازدید، موتور جستجویی که کاربر از آن آمده، تعداد بازدیدها و غیره است.

پردازش داده

به محض اینکه تمام تعاملات کاربر با سایت شما جمع‌آوری شد، گوگل کار پردازش داده‌های خام و تبدیل آن‌ها به اطلاعات مفید و ارزشمند را آغاز می‌کند. برای پردازش آن‌ها گوگل هر بخش از داده‌ها را به صورت جداگانه تحلیل و بررسی می‌کند. گوگل آنالیتیکس هر بخش از داده را به المان‌هایی به نام Field تبدیل می‌کند. بعنوان مثال IPها را در Field مربوط به IP آدرس‌ها قرار می‌دهد.

تنظیمات

گوگل آنالیتیکس تنظیمات خود را روی داده‌های خام اعمال می‌کند. به محض اینکه تحلیل داده‌ها به پایان رسید، آن‌ها روی دیتابیس ذخیره‌ می‌شوند و بعد از آن به هیچ وجه قابل ویرایش نیستند. در ضمن به خاطر داشته باشید که آنالیتیکس همه چیز در سایت شما را بررسی می‌کند و از زمان راه اندازی آن دیگر آمار مناسبی از سایت خود به دست خواهید آورد.

تولید گزارش

برای دیدن نتایج گوگل آنالیتیکس می‌توانید به آدرس اینترنتی آن یعنی https://analytics.google.com/ بروید و یا اینکه از طریق سرویس‌هایی که با آنالیتیکس و به‌وسیله‌ی APIها ارتباط برقرار می‌کنند نتایج را مشاهده کنید. هر گزارشی که ارائه می‌شود بر اساس مقایسه است. به‌عنوان مثال شما می‌توانید ببینید که از کدام شهر‌ها و یا کشورها بیشترین بازدید را داشته‌اید.

چگونگی تعیین هدف در گوگل آنالیتیکس

بی شک یکی از نقاط قوت گوگل آنالیتیکس این است که به شما اجازه می‌دهد المان‌هایی که در راه‌اندازی یک کمپین تبلیغاتی موفق موثر است را زیر نظر داشته باشید. این مسئله برای شما زمانی ممکن است که بدانید چطور اهدافی مناسب (که در آنالیتیکس به آن‌ها Obejctive می‌گوییم) تعیین کنید و تنها در این حالت است که می‌توانید با توجه به داده‌های دریافتی تصمیمات صحیحی برای کمپین خود بگیرید. آنالیتیکس شما را قادر می‌سازد که اهداف گوناگونی را تعیین کنید. از مدت زمان بازدید یک صفحه گرفته تا اطلاعات جزئی‌تری مانند تعداد صفحه‌های بازدید شده، تعداد بازدید کاربران و یا تعداد کاربرانی که بر روی یک المان خاص در صفحه‌ای که مورد نظر شماست کلیک کرده‌اند.

گوگل آنالیتیکس دارای اهدافی به صورت پیشفرض است. اما نکته جالب توجه اینجاست که این پلتفرم قدرتمند به شما اجازه ویرایش و تنظیم دلخواه این اهداف را نیز می‌دهد. ۴ هدف پیش‌فرض مهم در آنالیتیکس عبارتند از:

1. مقصد یا Destination: تعریف موقعیت‌های دقیق که می‌خواهید بررسی شود.
2. مدت زمان یا Duration: ثبت مدت زمانی که یک کاربر از سایت شما بازدید می‌کند.
3. صفحه بر بازدید یا Pages per session: ثبت تعداد صفحاتی که در هر بازدید از سایت شما دیده شده‌اند.
4. رویداد یا Event: فعالسازی یک عمل که شما از قبل به‌عنوان یک رویداد تعریف کرده‌اید.

مهمترین پارامتر‌های گوگل آنالیتیکس چه هستند؟

تمامی آمارهایی که شما از گوگل آنالیتیکس دریافت می‌کنید با توجه به رفتار کاربران است و برای این کار آنالیتیکس از پارامترهای مختلفی استفاده می‌کند. در ادامه به معرفی و توضیح پارامترهای مهم برای اندازه‌گیری شاخص‌های مختلف سایت می‌پردازیم. توجه کنید تمام آماری که از گوگل آنالیتیکس دریافت می‌کنید برای سایت و مارکتینگ سایت کسب و کار شما مهم است و در همه جا کارایی خواهد داشت پس این پارامترها را جدی بگیرید.

میانگین مدت زمان سپری شده در صفحه(Average time on page)

این پارامتر شاخصی است برای محاسبه زمانی که هر کاربر بر روی سایت شما گذرانده است. به این نکته توجه داشته باشید که این یک پارامتر میانگین است و شاخصی از حضور کل کاربران در صفحه‌های سایت شماست، نه برای هر کاربر. پارامتر «میانگین مدت زمان سپری شده در صفحه» به شما کمک می‌کند که موضوعات مهم زیر را بررسی کنید:

• کاربر تا چه حد به خواندن متن علاقه‌مند شده است؟
• میانگین سرعت مطالعه در صفحه چه مقدار است؟
• کاربر تا چه حد با صفحه درگیر شده است؟

از کاربردهای جالب این پارامتر این است که رابطه‌ی بین محتوا و مدت زمان ماندگاری در صفحه را درک کنید. در نظر بگیرید که شما یک محتوای گسترده همراه با عکس‌ها و اطلاعات گوناگونی روی سایت خود دارید اما مدت زمانی که کاربران باید در این صفحه سپری کنند هیچ‌گونه تناسبی با حجم محتوای آن صفحه ندارد. به‌عنوان مثال، شما محتوایی دارید که حداقل زمان خواندن آن ۱۰ دقیقه خواهد بود اما میانگینی که از آنالیتیکس دریافت شده تنها دو دقیقه است. این مسئله نشان می‌دهد که مشکلی در این بین وجود دارد و شما با بررسی محتوای صفحه می‌توانید مشکل را پیدا کنید. در بعضی مواقع ممکن است این مشکل بخاطر عدم جذابیت محتوا بوده باشد و در برخی موارد دیگر به علت خطایی است که از آن مطلع نیستید و باعث می‌شود صفحه برای کاربران به درستی بارگذاری نشود.

مدت زمان ماندگاری در صفحه یک شاخص مهم برای تمامی وبسایت‌هاست. بخصوص وب‌سایت‌هایی که تلاش می‌کنند ارزشی را از طریق محتوای خود به کاربرانشان منتقل کنند. هرچند برای هر صفحه‌ای در فضای وب، زمان ماندگاری بیشتر به معنای اقبال بیشتر مخاطبان و در نتیجه موفقیت آن صفحه یا سایت است.

ارجاع کاربران(References)

کاربران از کجا به سایت شما می‌آیند؟ اینکه بدانید کاربران از کدام منبع به سایت شما رجوع می‌کنند به شما کمک بسیار زیادی خواهد کرد. چراکه در قدم اول شما سعی می‌کنید حضور خود در آن منبع را تقویت کنید تا در نهایت نتیجه بهتری دریافت کنید. این داده‌ها در یک جدول نمایش داده‌ می‌شوند و کاربرانی که از طریق منابع مختلف به سایت آمده‌اند در آن نشان داده می‌شود.

فرض کنید شما لینک یکی از مقالات خود را در سایت یک انجمن مرتبط با موضوع خودتان قرار داده‌اید و روزانه بیش از ۱۰ نفر با کلیک روی آن به سمت سایت شما می‌آیند و یا حتی ممکن است بدون اطلاع شما و بخاطر افزایش اعتبار سایتتان در یک موضوع خاص، ادمین سایت‌های دیگر لینک شما را در صفحه‌های خود قرار داده باشند. جدول در این حالت آدرس وب‌سایت مبدا همراه با تعداد افرادی که به شما مراجعه کرده‌اند را نمایش می‌دهد.

علاوه بر این، داده‌هایی که از سمت موتورهای جستجو تولید می‌شود نیز در این جدول وجود دارد. به این صورت که شما می‌توانید بفهمید چند درصد و چه تعداد از کاربران از سمت کدام موتور جستجو به سایت شما آمده‌اند. در نهایت باید بدانید داشتن اطلاعات از سایت‌هایی که به سمت شما کاربر می‌فرستند بسیار ضروریست. چرا که در ابتدا به شما کمک می‌کنند تا ارتباطات قوی‌تری با این سایت‌های مرجع پیدا کنید و در ادامه باید بخاطر داشته باشید که برای کسب جایگاه بهتر در گوگل نیاز دارید لینک‌های ارزشمندی از سایت خود در وب‌سایت‌های قدرتمند داشته باشید که این مسئله از طریق داده‌هایی که گوگل آنالیتیکس در اختیار شما قرار می‌دهد میسر خواهد شد.

علاقه‌مندی‌ها (Interests)

یکی از جنبه‌های اصلی و مهم در بازاریابی، شناخت مشتریان هدف شماست. اینکه علایق و سلایقشان چیست و چه چیزی می‌توانید به آن‌ها ارائه دهید تا به سایت شما علاقه‌مند شوند. برای بازاریابی محتوا فهم علایق و مشکلاتی که کاربران شما با آن‌ها درگیر هستند یک ضرورت است. اگر می‌خواهید با مشتریان خود ارتباط برقرار کنید لازم است که از آن‌ها اطلاعات داشته باشید. آنالیتیکس تشخیص می‌دهد که هر دسته از کاربران شما بر اساس رنج سنی و جنسیت دارای چه علایقی هستند. فرض کنید یک دسته بزرگ از کاربران شما علاقمند به یادگیری در حوزه تکنولوژی و اخبار روز علمی هستند. این یک فرصت بزرگ برای شماست تا با تولید محتوا مناسب در این زمینه و جذب کاربر بیشتر یک بازاریابی محتوایی عالی را پیاده‌سازی کنید. همچنین در صورتیکه بخواهید کمپین‌های تبلیغاتی مختلفی را راه‌اندازی کنید، داده‌های این بخش از آنالیتیکس به شما کمک بسیار زیادی خواهد کرد.

حتما در کسب و کار خود گوگل آنالیتیکس را جدی بگیرید

برخی از وب‌سایت‌ها جریان ترافیک ورودی بسیار زیادی دارند اما ممکن است نرخ تبدیل (نسبت تعداد افرادی که به خریدار تبدیل شده‌اند به کل افرادی که وارد سایت شده‌اند) بسیار پایینی داشته باشند. اینجاست که در صورت بروز چنینن مشکلی در سایتتان، شما می‌توانید با استفاده از داده‌هایی که گوگل آنالیتیکس در مورد مخاطبان و صفحه‌های مختلف سایت در اختیارتان می‌گذارد تغییرات جزئی یا گسترده‌ای را اعمال کنید. به بیان کوتاه، آنالیتیکس نرخ تبدیل شما را بهینه کرده و تمام جریان ورودی به سایت و نحوه دسترسی به آن‌ها را اندازه‌گیری می‌کند.